MARIKEN VAN NIMWEGHEN

 

Duivelse taferelen en hemelse visoenen

Door MAARTEN- JAN DONGELMANS

 

Prima idee om Dvoráks Negende Symfonie te koppelen aan Martinu’s mini­ opera Mariken van Nimweghen. Zo worden deze zondagmiddag op de feestuitvoering bij gelegenheid van Nijmegen 2000 Jaar de hemelse visioenen ‘Uit de nieuwe wereld’ verenigd met de duivelse taferelen uit het oude, zo met Nijmegen verbonden mirakelspel uit de middeleeuwen.
De goed bezette Vereeniging krijgt uitvoeringen voorgeschoteld met een bijna extatisch karakter. Voor de pauze bewijst Het Gelders Orkest ( HGO) zijn huidige internationale klasse in het romantische repertoire. Siegharts Dvorák is overrompelend. Hij zweept musici op tot grote hoogten. Zo krijgt het eerste fluitthema in het Allegro molto een heerlijke loomheid mee. Strijkers spelen met veel brille en slepen de luisteraars moeiteloos mee in Dvoráks lyrische folklore. Hulde ook voor de verfijnde aanpak van de blazers in het Largo. Ontroerend mooi.
Het zelden uitgevoerde Mariaspel Mariken van Nimweghen, in 1934 getoonzet door de Tsjech  Martinu, is een hondsmoeilijke partituur voor met name het koor.
Koordirigent Rob Vermeulen is vlak voor aanvang nog druk in de weer op de bühne om de leden van het Bachkoor Nijmegen te instrueren. Bovendien stapt hij tijdens de uitvoering regelmatig naar de kant van de baspartij om zelf mee te zingen. Het Bachkoor Nijmegen produceert een voorbeeldige Tsjechische uitspraak en mist eigenlijk alleen in de kroegscène even hoorbaar de boot.
Zo’n misser mag geen naam hebben want de zware klus wordt verder overtuigend geklaard. HGO voelt zich in Martinu net zo thuis als in Dvorák. De turbulente partij krijgt energie en kleur mee.
Stralende momenten worden afgewisseld met sinistere klanken.
Precies zoals deze partituur, waarin het Goede zo nadrukkelijk met het Kwade strijdt, het wil. Heel mooi is de finale met de ontroerende slotzang van de fantastische sopraan Iveta Jiriková, gevolgd door het Alleluiakoor.

Concert:Het Gelders Orkest o.l.v. Martin Sieghart m.m.v. Bachkoor Nijmegen
(instudering: Rob Vermeulen).
Gehoord:16/ 10 ( De Vereeniging, Nijmegen).